លីកាដូ៖ ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស នៅឆ្នាំ២០១២ នៅកម្ពុជា មានសភាពអាប់អួរខ្លាំង

(ថ្ងៃទី 16 កុម្ភៈ 2013, ម៉ោង 03:45:PM) | ដោយ: រតនា CEN
ភ្នំពេញ: ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស នៅកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ២០១២ ត្រូវបានអង្គការ លីកាដូ លើកឡើងថា មានសភាពអាប់អួរខ្លាំង ជាពិសេស គឺឆ្នាំ២០១២ ជាឆ្នាំ ដែលមានអំពើហិង្សាខ្លាំងបំផុត ក្នុងចំណោមឆ្នាំ ដែលបានកត់ត្រាលើករណី នៃការប្រើប្រាស់កម្លាំងអាវុធខ្លាំងក្លា របស់អាជ្ញាធរ មកលើសកម្មជននានា និងជាឆ្នាំ ដែលស្ថិតក្នុងការពិនិត្យឡើងវិញ។ ក៏ប៉ុន្តែមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រាជរដ្ឋាភិបាល បានចាត់ទុករបាយការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស របស់លីកាដូ ថាជារឿងនយោបាយ ច្រើនជាងសិទ្ធិមនុស្ស។
របាយការណ៍របស់អង្គការ លីកាដូ ដែលបានផ្សព្វផ្សាយ កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣ បង្ហាញថា នៅឆ្នាំ២០១២ មានការស្លាប់ចំនួន ៤ នាក់ ដែលទាក់ទងនឹងជម្លោះទៅលើធនធានធម្មជាតិ ការកើនឡើងនូវភាពភ័យខ្លាច និងការបំផិតបំភ័យ ព្រមទាំងមានការចាប់ខ្លួនសកម្មជនមួយចំនួន។
ករណីតុលាការកាត់ទោសលោក ម៉ម សូណង់ដូ ឃាតកម្មលើសកម្មជនបរិស្ថាន លោក ឈុត វុទ្ធី អ្នកកាសែតដែលធ្វើការទាក់ទងនឹងការកាប់ឈើខុសច្បាប់ម្នាក់ ត្រូវបានគេធ្វើឃាត នៅខេត្តរតនៈគិរី រួមទាំងករណីលោក ឈូក បណ្ឌិត អតីតអភិបាលក្រុងបាវិត បាញ់រះ មកលើក្រុមបាតុកររោងចក្រកាត់ដេរ ក៏ត្រូវបានអង្គការ លីកាដូ កត់ត្រា ក្នុងរបាយការណ៍រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ប្រចាំឆ្នាំ២០១២ ផងដែរ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី ឱម យ៉ិនទៀង ប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានលើកឡើងថា វិធីវាយតម្លៃរបស់អង្គការ លីកាដូ ជាវិធីមួយអត្តនោម័ត ផ្គាប់ចិត្តអ្នកណាមួយ ដោយមើលរំលងអំពីសភាពការពិត។
លោក ឱម យ៉ិនទៀង បានទទួលស្គាល់ថា “យើងនៅមានបញ្ហាអំពីសិទ្ធិមនុស្ស ប៉ុន្តែបញ្ហាពិតប្រាកដរបស់យើង គេច្រើនតែមើលរំលង ឯបញ្ហាអ្វីដែលយើងធ្វើល្អ បែរជាគេនិយាយថា វានៅមានបញ្ហាវិញ។ តើគាត់ធ្វើសិទ្ធិមនុស្សដើម្បីអ្វី? ក្នុងពេលដែលរដ្ឋាភិបាល ធ្វើកកិច្ចការសិទ្ធមនុស្ស ដើម្បីប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងការរស់នៅកាន់តែងាយស្រួល កាន់តែល្អឡើងរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា បែរជាគាត់មិនបានធ្វើកិច្ចការសិទ្ធិមនុស្ស ដើម្បីប្រជាជនកម្ពុជា ហាក់ដូចជាធ្វើសម្រាប់តែបុគ្គលណាម្នាក់តែប៉ុណ្ណោះនោះឯង”។
ទាក់ទងនឹងករណីលោក ម៉ម សូណង់ដូ ត្រូវបានលោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី ឱម យ៉ិនទៀង បានបញ្ជាក់ថា លោកជឿថា លោក ម៉ម សូណង់ដូ មានប្រព្រឹត្តបទល្មើសរបស់គាត់ បើគ្មានទេតុលាការ មិនអាចដាក់ទោសគាត់បានទេ។ ការកាត់ទោសលោក ម៉ម សូណង់ដូ មិនមែនជាការកាត់ទោសបិទទ្វារទេ គឺការកាត់ទោសបើកទ្វារចំហរ។
លោក ឱម យ៉ិនទៀង បានបន្តថា "អ្នកដែលរិះគន់នោះមិនដែលនិយាយថា ខុសមាត្រាណាទេ គឺគេនិយាយពីការខុសចិត្តរបស់គេទៅវិញ។ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលសង្ឃឹមថា ករណីនេះសាលាឧទ្ធរណ៍ នឹងពិនិត្យល្អិតល្អន់ថែមទៀត ពីព្រោះមានបីថ្នាក់ បើសិនជាសាលដំបូងធ្វើការដូច្នេះហើយ យើងគ្មានសិទ្ធិអ្វីទៅត្រួតត្រាលើក្បាលតុលាការបានទេ។ ប៉ុន្តែយើងសង្ឃឹមថា នៅពេលដែលទៅឧទ្ធរណ៍ យើងក៍សំណូមពរសូមឲ្យចៅក្រម នៅឧទ្ធរណ៍ ពិនិត្យមើលថែមទៀត ពីព្រោះថាយើងក៍ចង់ឲ្យគេស្តាប់សំឡេងគ្រប់ទិសទី មើលឯកសារផ្ទៀងផ្ទាត់ទាំងយុត្តិធម៌ច្បាប់ និងយុត្តិធម៌ នៅក្នុងសង្គមដើម្បីពិនិត្យពិចារណា បើសិនជាសាលាឧទ្ធរណ៍ពិនិត្យឃើញយ៉ាងដូចម្តេចទៀត ហើយបើសិនជាមិនសុខទៀត គេអាចបន្តទៅកំពូលថែមទៀតដែរ។ ហើយនឹងសង្ឃឹមថា នៅកំពូលដែរ លោកនឹងពិនិត្យទាំងទិដ្ឋភាពយុត្តិធម៌ នៃច្បាប់ និងយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គម ត្រូវមានការថ្លឹងថ្លែងថា តើសង្គមគេចង់បានយ៉ាងដូច្នេះទៀត លើបញ្ហានេះ"។
លោក ឱម យ៉ិនទៀង បានបន្តទៀតថា “រឿងបញ្ហាដែលគាត់លើកនេះ ខ្ញុំគិតថា វានយោបាយ ច្រើនជាងសិទ្ធមនុស្ស។ របាយការណ៍គាត់ហ្នឹង (លីកាដូ) ខ្សោយ អំពីគោលបំណងបម្រើសិទ្ធិមនុស្ស វាទៅជាមានការពោរពេញទៅដែរ អំពីគោលបំណងនយោបាយបម្រើអ្នកណាពិតេប៉ុណ្ណោះឯង”៕
របាយការណ៍របស់អង្គការ លីកាដូ ដែលបានផ្សព្វផ្សាយ កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣ បង្ហាញថា នៅឆ្នាំ២០១២ មានការស្លាប់ចំនួន ៤ នាក់ ដែលទាក់ទងនឹងជម្លោះទៅលើធនធានធម្មជាតិ ការកើនឡើងនូវភាពភ័យខ្លាច និងការបំផិតបំភ័យ ព្រមទាំងមានការចាប់ខ្លួនសកម្មជនមួយចំនួន។
ករណីតុលាការកាត់ទោសលោក ម៉ម សូណង់ដូ ឃាតកម្មលើសកម្មជនបរិស្ថាន លោក ឈុត វុទ្ធី អ្នកកាសែតដែលធ្វើការទាក់ទងនឹងការកាប់ឈើខុសច្បាប់ម្នាក់ ត្រូវបានគេធ្វើឃាត នៅខេត្តរតនៈគិរី រួមទាំងករណីលោក ឈូក បណ្ឌិត អតីតអភិបាលក្រុងបាវិត បាញ់រះ មកលើក្រុមបាតុកររោងចក្រកាត់ដេរ ក៏ត្រូវបានអង្គការ លីកាដូ កត់ត្រា ក្នុងរបាយការណ៍រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ប្រចាំឆ្នាំ២០១២ ផងដែរ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី ឱម យ៉ិនទៀង ប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានលើកឡើងថា វិធីវាយតម្លៃរបស់អង្គការ លីកាដូ ជាវិធីមួយអត្តនោម័ត ផ្គាប់ចិត្តអ្នកណាមួយ ដោយមើលរំលងអំពីសភាពការពិត។
លោក ឱម យ៉ិនទៀង បានទទួលស្គាល់ថា “យើងនៅមានបញ្ហាអំពីសិទ្ធិមនុស្ស ប៉ុន្តែបញ្ហាពិតប្រាកដរបស់យើង គេច្រើនតែមើលរំលង ឯបញ្ហាអ្វីដែលយើងធ្វើល្អ បែរជាគេនិយាយថា វានៅមានបញ្ហាវិញ។ តើគាត់ធ្វើសិទ្ធិមនុស្សដើម្បីអ្វី? ក្នុងពេលដែលរដ្ឋាភិបាល ធ្វើកកិច្ចការសិទ្ធមនុស្ស ដើម្បីប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងការរស់នៅកាន់តែងាយស្រួល កាន់តែល្អឡើងរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា បែរជាគាត់មិនបានធ្វើកិច្ចការសិទ្ធិមនុស្ស ដើម្បីប្រជាជនកម្ពុជា ហាក់ដូចជាធ្វើសម្រាប់តែបុគ្គលណាម្នាក់តែប៉ុណ្ណោះនោះឯង”។
ទាក់ទងនឹងករណីលោក ម៉ម សូណង់ដូ ត្រូវបានលោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី ឱម យ៉ិនទៀង បានបញ្ជាក់ថា លោកជឿថា លោក ម៉ម សូណង់ដូ មានប្រព្រឹត្តបទល្មើសរបស់គាត់ បើគ្មានទេតុលាការ មិនអាចដាក់ទោសគាត់បានទេ។ ការកាត់ទោសលោក ម៉ម សូណង់ដូ មិនមែនជាការកាត់ទោសបិទទ្វារទេ គឺការកាត់ទោសបើកទ្វារចំហរ។
លោក ឱម យ៉ិនទៀង បានបន្តថា "អ្នកដែលរិះគន់នោះមិនដែលនិយាយថា ខុសមាត្រាណាទេ គឺគេនិយាយពីការខុសចិត្តរបស់គេទៅវិញ។ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលសង្ឃឹមថា ករណីនេះសាលាឧទ្ធរណ៍ នឹងពិនិត្យល្អិតល្អន់ថែមទៀត ពីព្រោះមានបីថ្នាក់ បើសិនជាសាលដំបូងធ្វើការដូច្នេះហើយ យើងគ្មានសិទ្ធិអ្វីទៅត្រួតត្រាលើក្បាលតុលាការបានទេ។ ប៉ុន្តែយើងសង្ឃឹមថា នៅពេលដែលទៅឧទ្ធរណ៍ យើងក៍សំណូមពរសូមឲ្យចៅក្រម នៅឧទ្ធរណ៍ ពិនិត្យមើលថែមទៀត ពីព្រោះថាយើងក៍ចង់ឲ្យគេស្តាប់សំឡេងគ្រប់ទិសទី មើលឯកសារផ្ទៀងផ្ទាត់ទាំងយុត្តិធម៌ច្បាប់ និងយុត្តិធម៌ នៅក្នុងសង្គមដើម្បីពិនិត្យពិចារណា បើសិនជាសាលាឧទ្ធរណ៍ពិនិត្យឃើញយ៉ាងដូចម្តេចទៀត ហើយបើសិនជាមិនសុខទៀត គេអាចបន្តទៅកំពូលថែមទៀតដែរ។ ហើយនឹងសង្ឃឹមថា នៅកំពូលដែរ លោកនឹងពិនិត្យទាំងទិដ្ឋភាពយុត្តិធម៌ នៃច្បាប់ និងយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គម ត្រូវមានការថ្លឹងថ្លែងថា តើសង្គមគេចង់បានយ៉ាងដូច្នេះទៀត លើបញ្ហានេះ"។
លោក ឱម យ៉ិនទៀង បានបន្តទៀតថា “រឿងបញ្ហាដែលគាត់លើកនេះ ខ្ញុំគិតថា វានយោបាយ ច្រើនជាងសិទ្ធមនុស្ស។ របាយការណ៍គាត់ហ្នឹង (លីកាដូ) ខ្សោយ អំពីគោលបំណងបម្រើសិទ្ធិមនុស្ស វាទៅជាមានការពោរពេញទៅដែរ អំពីគោលបំណងនយោបាយបម្រើអ្នកណាពិតេប៉ុណ្ណោះឯង”៕
No comments:
Post a Comment